Chạm vào lịch sử Những ngày này, trong không khí hướng tới mùa thu lịch sử, kỷ niệm Quốc khánh 2/9, chúng tôi tìm đến Thư viện Quốc gia với hi vọng sẽ được “chạm vào lịch sử”, tìm thấy những tờ báo tiền thân, ngọn nguồn của Báo Công Thương hôm nay. Cảm xúc lúc lên đường thật đặc biệt vì lý do có cuộc đi tìm này bắt nguồn từ mấy hôm trước, các đồng chí trong Ban Biên tập Báo Công Thương, giao nhiệm vụ cho chúng tôi với những trăn trở, dặn dò: "Ngành Công Thương vừa kỷ niệm 71 năm ngày truyền thống, khi Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cắt băng khánh thành phòng truyền thống vào ngày 17/6 vừa qua tại Hội trường Bộ Công Thương số 21 Ngô Quyền, quận Hoàn Kiếm, thành phố Hà Nội càng gợi cho những người làm báo Công Thương mong muốn đi tìm, tái hiện truyền thống vẻ vang của Báo Công Thương trong trang sử rất dày của ngành. Mới đây, Ban Tuyên giáo Trung ương, Bộ Thông tin và Truyền thông, Hội Nhà báo Việt Nam và Báo Nhân Dân phát động và triển khai Phong trào thi đua “Xây dựng môi trường văn hóa trong cơ quan báo chí”, càng thôi thúc lãnh đạo Báo Công Thương mong muốn tìm lại được những hiện vật, những câu chuyện để xây dựng được một "góc truyền thống" trong môi trường văn hoá ở toà soạn một cơ quan báo chí có bề dày truyền thống. Lịch sử còn ghi, ít ngày trước khi Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc Tuyên ngôn Độc lập, khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà, ngày 28/8/1945, Chính phủ cách mạng lâm thời Việt Nam Dân chủ cộng hoà đã thành lập Bộ Quốc dân kinh tế, tiền thân của Bộ Công Thương ngày nay. Theo sách 70 năm ngành Công Thương, ngày 2/3/1946, Chính phủ liên hiệp kháng chiến đổi tên Bộ Quốc dân Kinh tế thành Bộ Kinh tế và đến ngày 14/5/1951, Chủ tịch Hồ Chí Minh ký sắc lệnh số 21/SL đổi tên Bộ Kinh tế thành Bộ Công Thương. Ngay từ những ngày đầu của chính quyền non trẻ đến những ngày kháng chiến trường kỳ giữa chiến khu Việt Bắc, công tác tuyên truyền luôn được Bộ Kinh tế, đơn vị tiền thân của Bộ Công Thương hết sức quan tâm. Tờ tin Mặt trận Kinh tế, một trong những tờ báo tiền thân của Báo Công Thương đã xuất bản hai số đầu tiên cuối năm 1948 giữa chiến khu Việt Bắc, đánh dấu mốc son và bề dày truyền thống vẻ vang của Báo Công Thương, một trong những tờ báo ra đời sớm nhất so với báo chí của các bộ ngành khác. Nhưng 74 năm đã trôi qua, biết bao thăng trầm, biến cố thời gian, liệu những tờ báo ngày ấy có còn? Suy nghĩ ấy cứ đè nặng lên chúng tôi suốt hành trình từ toà soạn ở phố Phạm Văn Đồng lên thư viện Quốc gia ở phố Tràng Thi. Sau khi xuất trình giấy giới thiệu, nói rõ lý do, mục đích tìm tài liệu, chúng tôi hồi hộp bước vào kho tư liệu. Nhà báo Cấn Dũng cầm máy ảnh, máy quay phim, mắt chăm chú hướng về phía các đồng chí thủ thư đang tìm kiếm. Anh cũng như chúng tôi rất hồi hộp, cứ hỏi đi hỏi lại: "Có thấy tờ tin Mặt trận Kinh tế không, có thấy tập san Công Thương không?"... 5 phút, 10 phút, rồi 15, 30 phút...cứ chầm chậm trôi qua! Thấy rồi! Thấy rồi các anh chị ơi! Đã tìm thấy một số tờ tin Mặt trận Kinh tế! - tiếng cô thủ thư vang lên khiến chúng tôi bật dậy, cùng chạy đến. Nhà báo Hồng Gấm run run cầm tập tài liệu lưu trữ. 74 năm, thời gian bằng cả một đời người, vậy mà những số báo đầu tiên tiền thân của Báo Công Thương dù ngả màu thời gian vẫn hiện lên sáng rõ. Chúng tôi xúc động lật từng trang, từng trang như chạm vào những mạch nguồn lịch sử, lịch sử của đất nước những ngày đầu non trẻ và khó khăn, thiếu thốn, lịch sử nghĩ suy, hành động của những lớp tiền bối ngành công thương đã khai thiên lập địa, dựng xây nền móng kinh tế đất nước...
Cơ hội làm việc của sinh viên Kinh doanh quốc tế và Quan hệ quốc tế cụ thể ra sao?
Đối với ngành Kinh doanh quốc tế, sinh viên sau khi ra trường đảm nhận những công việc như:
Sinh viên các ngành tại UEF đều được đào tạo theo chương trình song ngữ
Còn về ngành Quan hệ quốc tế, các bạn sẽ phù hợp với các vị trí:
Với những thông tin vừa cung cấp, hy vọng các bạn thí sinh đã phân biệt được ngành Kinh doanh quốc tế và Quan hệ quốc tế khác nhau như thế nào. Dựa trên sở thích cũng như tố chất của bản thân, tin rằng các bạn có thể đưa ra quyết định “chuẩn” hơn, nhất là trong giai đoạn đăng ký xét tuyển vào các trường đại học.
Năm 2019, UEF tuyển sinh các ngành dựa trên 3 phương thức: - Xét tuyển kết quả thi THPT Quốc gia: Theo quy định của Bộ GD-ĐT. - Xét tuyển kết quả thi đánh giá năng lực của Đại học Quốc gia TP.HCM. - Xét tuyển học bạ lớp 12 theo điểm tổ hợp 3 môn: Thí sinh tốt nghiệp THPT. Điểm TB năm lớp 12 của 3 môn trong tổ hợp môn xét tuyển đạt từ 18 điểm trở lên đối với trình độ Đại học. - Tổ hợp môn xét tuyển ngành Kinh doanh quốc tế gồm: + A00 (Toán, Lý, Hóa) + A01 (Toán, Lý, Anh) + D01 (Toán, Văn, Anh) + C00 (Văn, sử, Địa) - Tổ hợp môn xét tuyển ngành Quan hệ quốc tế gồm: + A01 (Toán, Lý, Anh) + D01 (Toán, Văn, Anh) + D15 (Văn, Địa, Anh) + D14 (Văn, Sử, Anh) Thí sinh tham gia xét tuyển vào UEF ở các hương thức đều có cơ hội nhận được các suất học bổng tương ứng 100%, 50%, 25% giá trị học phí. >Xem thêm chính sách học bổng UEF tại đây.
Thí sinh có thể liên hệ đăng ký online ngay bây giờ để được Tư vấn chi tiết hơn:
Nền kinh tế Mỹ hiện đang có những "rung chấn" kỳ lạ. Có hàng triệu cơ hội việc làm và tỷ lệ thất nghiệp thấp. Trên thực tế, nó chưa từng ở mức thấp như vậy trong một khoảng thời gian dài trong nhiều thập kỷ. Thông thường, thời kỳ tỷ lệ thất nghiệp thấp thường gắn liền với tỷ lệ thịnh vượng kinh tế cao hơn.
Nhưng hiện tại có rất nhiều dấu hiệu nguy hiểm - chẳng hạn như một bộ phận lớn người dân và ngày càng tăng, đặc biệt là Thế hệ Z, gánh khoản nợ thẻ tín dụng cao đến mức những người cho vay đã ngừng cho họ vay thêm tiền. Gregory Daco, nhà kinh tế trưởng tại EY nói: “Nền kinh tế Mỹ có vẻ mạnh mẽ nhưng vẫn có nhiều mối lo ngại".
Trong khi tình trạng của nền kinh tế Mỹ được các nhà kinh tế đánh giá một cách thận trọng, thì các ứng cử viên tổng thống lại nhìn nhận nó theo những khía cạnh chia rẽ hơn. Ví dụ, Tổng thống Joe Biden nói với cử tri rằng nền kinh tế Mỹ đang bùng nổ và hiếm khi tốt như vậy - mặc dù, như ông thường nói, vẫn còn nhiều việc phải làm.
Ngược lại, theo quan điểm của cựu Tổng thống Donald Trump, “nền kinh tế Mỹ đang suy thoái” và hoàn toàn hỗn loạn (ông Trump nói tại một cuộc vận động tranh cử gần đây ở Wisconsin). Dưới đây là những gì nền kinh tế Mỹ đang thực sự xảy ra:
Về mặt tích cực: Hiện tại, có 8,5 triệu cơ hội việc làm. Con số này vượt quá số lượng cơ hội việc làm trước đại dịch là 1,5 triệu. Trong khi đó, có 6,5 triệu người thất nghiệp. Điều đó có nghĩa là có nhiều hơn một công việc cho mỗi người tìm việc. Trong thập kỷ trước đại dịch, tỷ lệ đó trung bình là 0,6, cho thấy có nhiều người tìm việc hơn số lượng cơ hội việc làm.
Theo dữ liệu của Cục Thống kê Lao động Mỹ, thu nhập trung bình mỗi giờ của người Mỹ cao hơn 22% so với trước đại dịch. Mặc dù mức tăng lương đang chậm lại nhưng chúng đang tăng với tốc độ nhanh hơn giá cả.
Đó là tin tốt cho người tiêu dùng vì điều đó có nghĩa là thu nhập của họ ngày càng tăng lên.
Về mặt tiêu cực: Mặc dù lạm phát đã hạ nhiệt đáng kể so với mức đỉnh điểm vào mùa hè năm 2022, nhưng tiến trình tiếp theo hướng tới mục tiêu 2% của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) có vẻ như sẽ là một quá trình lâu dài.
Điều này đã khiến nhiều quan chức Fed ngạc nhiên, bao gồm cả Thống đốc Christopher Waller, người cho rằng nền kinh tế hiện đang ở vị thế tốt để cắt giảm lãi suất. “Tuy nhiên, ba tháng đầu năm 2024 đã 'dội một gáo nước lạnh' vào triển vọng đó, vì dữ liệu về cả lạm phát và hoạt động kinh tế đều nóng hơn nhiều so với dự đoán”, ông Waller cho biết trong bài phát biểu tuần trước.
Tuy nhiên, ông Waller thông báo dữ liệu Chỉ số giá tiêu dùng tháng 4 cho thấy mức lạm phát giảm nhẹ là “đáng hoan nghênh”. Ông nói thêm: “Nếu tôi vẫn là một giáo sư và phải chấm điểm cho báo cáo lạm phát này, thì đó sẽ là điểm C+ - còn lâu mới thất bại nhưng cũng không phải là xuất sắc”.
Trong khi đó, người tiêu dùng tin rằng lạm phát sẽ tăng cao hơn trong năm tới, theo hai cuộc khảo sát mà các quan chức Fed theo dõi chặt chẽ. Vì kỳ vọng lạm phát có thể kiểm soát hiệu quả tốc độ tăng giá nên các doanh nghiệp sẽ tính đến những kỳ vọng đó khi định giá hàng hóa và dịch vụ. Điều đó có thể dẫn đến giá cao hơn.
Tuy nhiên, số liệu ban đầu về chi tiêu bán lẻ trong tháng 4 yếu hơn nhiều so với dự kiến do người tiêu dùng hạn chế chi tiêu. Điều đó tốt ở chỗ nó không thúc đẩy các nhà bán lẻ chuyển mức giá cao hơn cho người tiêu dùng nếu họ không sẵn sàng chấp nhận chúng, điều đã từng xảy ra trước đây. Nhưng do chi tiêu của người tiêu dùng là một trong những động lực lớn nhất của nền kinh tế, nên sự suy giảm cũng có thể gây ra những tác động tiêu cực.
David Alcaly, chiến lược gia kinh tế vĩ mô hàng đầu tại Lazard, nói với CNN: “Chắc chắn cần phải theo dõi", trong khi chuyên gia kinh tế Daco cho biết ông coi báo cáo doanh số bán lẻ là một dấu hiệu cho thấy người tiêu dùng “thận trọng hơn một chút" và nếu chi tiêu bắt đầu giảm mạnh, điều đó có thể tác động tiêu cực đến nền kinh tế Mỹ.
Vấn đề đáng báo động lớn nhất trong nền kinh tế Mỹ hiện nay là mức nợ mà mọi người đang gánh chồng chất. Một lý do khiến chi tiêu của người tiêu dùng được duy trì rất tốt khi đối mặt với lạm phát cao hơn kết hợp với lãi suất cao nhất trong hơn hai thập kỷ là người tiêu dùng không nhất thiết phải chi tiêu trong khả năng của họ.
Số tiền tiết kiệm mà nhiều người tích lũy được trong thời kỳ đại dịch gần như đã bốc hơi, dẫn đến ngày càng nhiều giao dịch mua hàng bằng thẻ tín dụng không được hoàn trả đúng hạn.
Điều đó, kết hợp với thị trường lao động đang dần hạ nhiệt - đang làm giảm đòn bẩy của người lao động - đang khiến một số hộ gia đình mắc nợ nhiều hơn và rơi vào tình trạng nợ quá hạn nghiêm trọng, nghĩa là trả chậm hơn 90 ngày.
Dữ liệu gần đây của Fed tại New York cho thấy tỷ lệ số dư thẻ tín dụng bị quá hạn nghiêm trọng đã tăng lên mức cao nhất kể từ năm 2012.
“Mức nợ tiêu dùng và tỷ lệ nợ quá hạn ngày càng tăng, nếu tiếp tục, không chỉ là vấn đề của từng cá nhân; chúng có thể có những tác động kinh tế vĩ mô đòi hỏi sự quan tâm từ các nhà hoạch định chính sách kinh tế. Khi thu nhập dồn vào việc trả nợ nhiều hơn, người tiêu dùng sẽ có ít thu nhập khả dụng hơn cho các giao dịch mua bán khác”, Sung Won Sohn, Giáo sư kinh tế và tài chính của Đại học Loyola Marymount, đồng thời là nhà kinh tế trưởng của SS Economics, đã viết trong một ghi chú gần đây.
Ông Sohn kết luận: Tỷ lệ nợ quá hạn gia tăng có thể sẽ buộc các ngân hàng và những người cho vay khác phải cho vay ít tiền hơn đối với những người đi vay được coi là rủi ro hơn hoặc khiến người cho vay tính lãi suất cao hơn. Cuối cùng, những tác động kết hợp này “có thể góp phần gây ra tình trạng suy thoái kinh tế trên diện rộng".
Ngành cơ khí đóng vai trò nền tảng, động lực phát triển với bất cứ nền kinh tế nào. Việt Nam có 100 triệu dân, được đánh giá là lý tưởng để phát triển công nghiệp cơ khí.
Trong cuốn sách “Kinh tế Nhật Bản - Giai đoạn phát triển thần kỳ 1955-1973”, GS Trần Văn Thọ, Đại học Waseda, đã dành nhiều thời gian để nói về ngành công nghiệp cơ khí Nhật Bản, một trong những động lực quan trọng nhất để giúp đất nước mặt trời mọc có giai đoạn tăng trưởng thần kỳ, vượt lên hàng nước phát triển của thế giới.
Ngay từ những năm 1940, ngành công nghiệp cơ khí ở Nhật Bản đã phát triển mạnh mẽ với các sản phẩm từ tàu thủy, tàu hỏa, máy móc, trang thiết bị, cấu kiện xây dựng… đóng góp phần lớn vào sự phát triển của công nghiệp nước này. Cũng nhờ vậy mà sau này, Nhật Bản phát triển những doanh nghiệp hùng mạnh trong lĩnh vực cơ khí, chế tạo máy, sản xuất phương tiện giao thông…
GS Trần Văn Thọ đánh giá công nghiệp cơ khí là một trong những ngành công nghiệp mang tính nền tảng, đóng vai trò quan trọng bậc nhất trong phát triển của mỗi quốc gia, Việt Nam có thể coi đây là một bài học cho sự phát triển của mình.
Nhiều quốc gia chú trọng phát triển công nghiệp cơ khí
Cơ khí là quá trình tạo cho chi tiết có hình dạng, kích thước hoặc tính chất xác định, phù hợp với yêu cầu kỹ thuật dựa trên các nguyên lý khoa học và công nghệ. Nói cách khác, từ những nguyên liệu đầu vào nhất định, công nghiệp cơ khí sẽ biến nó thành chi tiết hữu ích.
Như vậy, muốn tạo ra sản phẩm cơ khí, từ nguyên vật liệu phải trải qua một quá trình gia công chế tạo để thành chi tiết. Những chi tiết này lắp ráp với nhau sẽ tạo thành sản phẩm cơ khí hoàn chỉnh. Các sản phẩm cơ khí hoàn chỉnh có thể là các sản phẩm, công cụ, phương tiện, máy, thiết bị… mà con người sử dụng hàng ngày.
Bởi vậy, cơ khí đóng một vai trò quan trọng trong các công nghệ sản xuất, từ ôtô, máy bay đến tủ lạnh. Công nghiệp cơ khí mang lại nhiều công nghệ hữu ích cho xã hội, nó giúp con người năng suất hơn, các hoạt động lao động và sinh hoạt trở nên nhẹ nhàng hơn.
Ví dụ, để sản xuất một chiếc xe máy cần hàng nghìn chi tiết cơ khí khác nhau để lắp ghép lại. Từ vành, khung, động cơ, lan hoa, vô lăng, đinh vít, ốc vít... Đây đều là những sản phẩm của công nghiệp cơ khí. Chiếc xe máy sẽ giúp con người đi lại thuận tiện, dễ dàng, giúp tăng năng suất lao động, nâng cao chất lượng cuộc sống.
Tuy vậy, để có thể phát triển lĩnh vực cơ khí, đòi hỏi sự hiểu biết về các lĩnh vực cốt lõi bao gồm cơ học, động lực học, nhiệt động lực học, khoa học vật liệu, phân tích cấu trúc và điện. Giống như để chế tạo được một chiếc động cơ xe máy đòi hỏi các kiến thức về nhiệt động lực học. Người kỹ sư cũng phải có kiến thức chuyên sâu về vật liệu, tìm loại nào phù hợp để làm động cơ.
Vì sự quan trọng này, nhiều quốc gia trên thế giới coi phát triển công nghiệp cơ khí là mũi nhọn, đóng vai trò nền tảng bậc nhất để hiện thực hóa quá trình công nghiệp hóa, vươn lên trong phát triển. Điển hình như từ rất sớm, nước Anh đã đẩy mạnh phát triển công nghiệp đóng tàu, chế tạo máy. Những sản phẩm nổi tiếng của Anh là những đầu máy hơi nước, toa xe, những tàu thủy lớn nhất thế giới.
Tương tự, Đức đẩy mạnh phát triển công nghiệp cơ khí chế tạo máy. Nước này nổi tiếng với các hãng xe ôtô hàng đầu thế giới. Nhật Bản nổi tiếng với công nghiệp cơ khí chế tạo máy móc thiết bị chuyên dụng, sản xuất các đoàn tàu cao tốc.
Công nghiệp cơ khí cũng là yếu tố nền tảng để giúp các ngành khác phát triển. Điển hình như để có nguyên liệu đầu vào cho sản xuất cơ khí thì cần có ngành vật liệu phát triển. Ví dụ như sản xuất máy bay thì cần có các vật liệu siêu bền, được sản xuất bởi các nhà luyện kim, nhà phát triển hàng đầu…
Việt Nam mới tự cung ứng được 30% sản phẩm cơ khí
Nhận thấy sự quan trọng của ngành cơ khí, ngay sau khi đổi mới, Việt Nam đã có chủ trương phát triển mạnh ngành này. Nguyên phó thủ tướng Trịnh Đình Dũng từng khẳng định ngành cơ khí là ngành công nghiệp then chốt, là cơ sở, nền tảng, động lực cho sự phát triển công nghiệp của bất cứ quốc gia nào, đặc biệt với đất nước đang trong quá trình đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hóa như Việt Nam.
Trước đây, ngành cơ khí Việt Nam chỉ có vài xưởng quân cụ chuyên sửa chữa xe quân sự, vũ khí, máy bay tàu hải quân, vài xưởng cơ khí chuyên cán, kéo sắt ri, xưởng sửa chữa nhỏ của tư nhân chuyên sửa chữa ôtô, xe máy, tàu thuyền… tập trung rải rác trên khắp các tỉnh thành cả nước.
Hiện tại, đã có 30.000 doanh nghiệp cơ khí trên cả nước, doanh thu 1,7 triệu tỷ đồng, tạo ra 1,2 triệu việc làm. Công nghiệp cơ khí trong nước đã sản xuất ra nhiều loại sản phẩm phục vụ cho tất cả các ngành nông - lâm - ngư nghiệp, công nghiệp, dịch vụ, du lịch, phục vụ nhu cầu trong nước và bước đầu vươn ra thị trường nước ngoài.
Đáng chú ý cơ khí chế tạo trong nước cũng đã sản xuất, lắp ráp được hầu hết chủng loại xe ôtô con, xe tải, xe khách; sản xuất xe máy đã có tỷ lệ nội địa hóa 85-95%, đáp ứng nhu cầu trong nước và xuất khẩu. Trong đó phải kể đến một số doanh nghiệp điển hình trong lĩnh vực ôtô Công ty Cổ phần Tập đoàn Trường Hải (Thaco) với sự thích ứng linh hoạt, xây dựng chiến lược phát triển phù hợp, nhiều mặt hàng linh kiện phụ tùng và cơ khí xuất khẩu của Thaco Auto (thuộc Thaco) tăng về lượng lẫn giá trị. Đối với thị trường trong nước, Thaco Auto đã phát triển sản phẩm phù hợp, đẩy mạnh chuỗi cung ứng linh kiện phụ tùng và cơ khí cho nhiều hãng ôtô, xe máy và các doanh nghiệp FDI, như: Hyundai, Toyota, Isuzu, Piaggio, Amann, Makitech…
Tuy vậy, theo đánh giá của Bộ Công Thương, công nghiệp cơ khí tuy có bước phát triển, nhưng cũng mới chỉ đáp ứng được trên 30% nhu cầu sản phẩm cơ khí trong nước, trình độ công nghệ nhìn chung còn thấp. Thậm chí, công nghệ ở nhiều doanh nghiệp lạc hậu 2-3 thế hệ so với thế giới. Nhiều doanh nghiệp chậm đổi mới, chất lượng sản phẩm còn hạn chế, giá thành cao, sức cạnh tranh của của sản phẩm thấp, chưa có sản phẩm cơ khí chủ lực.
Theo tính toán, hàng năm, đất nước phải nhập khẩu khối lượng lớn máy móc, thiết bị, phụ tùng, linh kiện, nguyên liệu cho sản xuất của các ngành kinh tế trong nước, cho sản xuất hàng xuất khẩu (chiếm 40-50% tổng kim ngạch xuất khẩu). Ngoài ra, 70% số máy móc, thiết bị phục vụ nông nghiệp là nhập khẩu.
Luyện kim mới chủ yếu sản xuất được thép phục vụ xây dựng, chưa sản xuất được thép để chế tạo máy móc. Công nghiệp điện tử phát triển nhanh nhưng rất ít doanh nghiệp trong nước tham gia chuỗi giá trị sản xuất lớn.
Động lực thúc đẩy các ngành công nghiệp
Theo Hiệp hội Doanh nghiệp cơ khí Việt Nam, với đất nước có gần 100 triệu dân, tốc độ tăng trưởng kinh tế bình quân luôn ở mức 6-6,5%/năm, quy mô của nền kinh tế trên 300 tỷ USD, quy mô thị trường ngành cơ khí chế tạo ở Việt Nam giai đoạn 2020-2030 ở mức khoảng 310 tỷ USD.
“Đó là thị trường mơ ước đủ lớn, để phát triển ngành cơ khí chế tạo và cũng là nguồn tài nguyên của đất nước cần ưu tiên cho doanh nghiệp cơ khí trong nước, không thể để cho doanh nghiệp nước ngoài thao túng”, Hiệp hội nhận định.
Bộ Công Thương khẳng định công nghiệp cơ khí chế tạo là động lực thúc đẩy các ngành công nghiệp và kinh tế khác phát triển, qua đó trực tiếp và gián tiếp tạo việc làm cho hàng triệu lao động, góp phần quan trọng trong việc chuyển dịch cơ cấu lao động, nâng cao năng suất lao động quốc gia.
Hiện tại, Nhà nước đã triển khai nhiều cơ chế, chính sách hỗ trợ và ưu đãi để phát triển ngành cơ khí. Bộ Công Thương cho rằng thời gian tới cần triển khai có hiệu quả các nhiệm vụ khoa học và công nghệ, ưu tiên triển khai các nhiệm vụ theo chuỗi giá trị, tập trung nghiên cứu, ứng dụng và làm chủ các công nghệ cao, công nghệ ưu tiên phát triển, công nghệ khuyến khích chuyển giao thuộc ngành cơ khí như công nghệ nhiệt luyện.
Bên cạnh đó, xây dựng và triển khai thực hiện lộ trình đổi mới công nghệ của các doanh nghiệp cơ khí phù hợp với điều kiện thực tiễn, nhu cầu và xu thế phát triển của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ 4; tăng cường kết nối giữa nhà quản lý, nhà khoa học và doanh nghiệp trong nghiên cứu, ứng dụng và chuyển giao công nghệ.
Ngoài ra, cần rà soát, hoàn thiện hệ thống tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật quốc gia cho các sản phẩm cơ khí, nâng cao tỷ lệ hài hòa với các tiêu chuẩn quốc tế…
Sáng 21/9, tại Trụ sở Chính phủ, Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì Hội nghị của Thường trực Chính phủ làm việc với các doanh nghiệp về giải pháp góp phần phát triển kinh tế - xã hội đất nước. Cùng tham dự hội nghị có các Phó Thủ tướng Chính phủ: Trần Hồng Hà, Lê Thành Long, Hồ Đức Phớc; lãnh đạo các bộ, ngành, cơ quan Trung ương; lãnh đạo các doanh nghiệp: Vin Group, Hòa Phát, Thaco, KN Holdings, Sun Group, T&T, Geleximco, Minh Phú, Masan, Sovico, TH, Cơ điện lạnh (REE).
Phát biểu khai mạc, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho biết, từ đầu nhiệm kỳ tới nay Chính phủ đã có nhiều cuộc làm việc với các doanh nghiệp trong và ngoài nước, đặc biệt là trong giai đoạn phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội sau đại dịch COVID-19. Tuy nhiên, đây là cuộc làm việc đầu tiên theo chuyên đề được tổ chức và các cơ quan sẽ tiếp tục nghiên cứu, tham mưu tổ chức các hội nghị chuyên đề tiếp theo.
Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh, hội nghị thể hiện sự quan tâm của lãnh đạo Đảng, Nhà nước với các doanh nghiệp tư nhân, khu vực kinh tế tư nhân. Nghị quyết Đại hội XII, Nghị quyết Trung ương 10 khóa XII và Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng đều nhấn mạnh kinh tế tư nhân là "một động lực quan trọng của nền kinh tế". Đến nay, theo các báo cáo, kinh tế tư nhân đóng góp 45% GDP, 40% vốn đầu tư toàn xã hội, tạo ra 85% việc làm cho tổng số lao động, chiếm 35% kim ngạch nhập khẩu và 25% kim ngạch xuất khẩu. Việt Nam đã có những tập đoàn tư nhân vươn ra khu vực và thế giới.
Trong đại dịch COVID-19, các doanh nghiệp đã có đóng góp tích cực, hiệu quả để cùng cả dân tộc vượt qua đại dịch COVID-19, kiểm soát dịch bệnh, nhanh chóng đưa đất nước ta trở lại trạng thái bình thường.
Trong bối cảnh đại dịch, cạnh tranh chiến lược gay gắt, xung đột diễn ra ở nhiều nơi, đứt gãy chuỗi cung ứng, chuỗi sản xuất ảnh hưởng tới kinh tế thế giới và kinh tế Việt Nam, các doanh nghiệp đã khẳng định vai trò đối với khôi phục và phát triển kinh tế - xã hội. Hiện quy mô GDP của Việt Nam xếp thứ 34 trên thế giới, đất nước ta chưa bao giờ có được cơ đồ, tiềm lực, vị thế và uy tín quốc tế như ngày nay. Đây là kết quả có được nhờ nỗ lực lớn của toàn dân dưới sự lãnh đạo của Đảng, quản lý của Nhà nước, trong đó có đóng góp quan trọng của các doanh nghiệp, trong đó có doanh nghiệp tư nhân.
Thủ tướng Phạm Minh Chính cũng cho biết, ông cảm nhận rất rõ sự tham gia của các doanh nghiệp trong khắc phục hậu quả thiên tai, bão lũ như siêu bão Yagi vừa qua, Việt Nam là một trong 5 nước chịu ảnh hưởng lớn nhất của biến đổi khí hậu, phát huy mạnh mẽ tinh thần tương thân tương ái, tình dân tộc, nghĩa đồng bào. Tuy nhiên, chúng ta còn nhiều khó khăn, quy mô nền kinh tế còn khiêm tốn, thu nhập bình quân đầu người chưa cao.
Trong bối cảnh chuẩn bị tổng kết 40 năm đổi mới, đất nước đang trong giai đoạn chuyển mình, Thủ tướng mong muốn các doanh nghiệp, nhất là các doanh nghiệp đã có thành công, tiếp tục phát huy tinh thần yêu nước, thương dân, tình dân tộc, nghĩa đồng bào, tinh thần đoàn kết, tự lực, tự cường, truyền thống lịch sử, di sản văn hóa – một điểm tựa của đất nước, để cùng làm, cùng thắng, cùng hưởng, cùng phát triển, phát huy vai trò, vượt qua khó khăn, thách thức, đóng góp cho đất nước.
Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh quan điểm "nguồn lực bắt nguồn từ tư duy, tầm nhìn, động lực bắt nguồn từ sự đổi mới, sức mạnh bắt nguồn từ nhân dân và doanh nghiệp.
Theo Thủ tướng Phạm Minh Chính, chúng ta phải có những đột phá, bứt phá trong giai đoạn tới để đưa đất nước bước sang kỷ nguyên mới, kỷ niệm 100 năm ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam và hướng tới kỷ niệm 100 năm ngày thành lập nước.
Thủ tướng cho biết Hội nghị Trung ương 10 vừa qua đã thảo luận về những định hướng đột phá trong phát triển đất nước giai đoạn tới, như đột phá thể chế, làm mới các động lực tăng trưởng cũ và đẩy mạnh các động lực tăng trưởng mới trên cơ sở ứng dụng khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo; xây dựng những công trình hạ tầng chiến lược, biểu tượng phát triển đất nước như tuyến đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc Nam…; thực hiện các chương trình bảo đảm an sinh xã hội như xóa nhà tạm, nhà dột nát trên phạm vi cả nước từ nay tới năm 2025, phấn đấu không còn hộ nghèo từ nay tới năm 2030…; triển khai các chương trình, dự án ứng phó biến đổi khí hậu như sắp xếp dân cư, di dân tại các địa bàn nguy cơ xảy ra lũ quét, sạt lở đất, ứng phó hạn mặn, sụt lún, sạt lở tại ĐBSCL…
Thủ tướng Phạm Minh Chính nêu rõ, đất nước đang có khí thế phát triển mới rất rõ, các doanh nghiệp tư nhân có tầm nhìn và sứ mệnh đóng góp cho phát triển đất nước, tiếp tục tiên phong đổi mới sáng tạo, triển khai các đột phá chiến lược, trong đó có xây dựng pháp luật, hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, cùng đất nước, cùng dân tộc tiếp tục đi lên, phát triển nhanh và bền vững.
Theo báo cáo của Bộ trưởng Bộ KH&ĐT Nguyễn Chí Dũng tại Hội nghị, trong gần 40 năm thực hiện chính sách đổi mới, với các chủ trương, đường lối đúng đắn của Đảng và Nhà nước, hiện nước ta có hơn 930.000 doanh nghiệp đang hoạt động, trong đó 98% là doanh nghiệp nhỏ và vừa, khoảng 14.400 hợp tác xã và hơn 5 triệu hộ kinh doanh. Năm 2023, khu vực kinh tế tư nhân đóng góp khoảng 46% GDP, tạo ra khoảng 30% nguồn thu ngân sách Nhà nước, thu hút 85% lực lượng lao động.
Trong đó, đã xuất hiện một lực lượng doanh nghiệp tư nhân lớn, tích lũy đủ năng lực về quy mô vốn, trình độ công nghệ và quản trị doanh nghiệp, có thương hiệu tại thị trường khu vực và thế giới, trở thành động lực quan trọng của nền kinh tế, như: Tập đoàn Vingroup, Thaco, Hòa Phát…
Tuy nhiên, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng nhìn nhận, cộng đồng doanh nghiệp nói chung còn gặp nhiều khó khăn, thách thức; các doanh nghiệp lớn còn nhiều rào cản, hạn chế; chưa phát huy hết tiềm lực, chưa thực hiện vai trò tiên phong, dẫn dắt như kỳ vọng.
Phân tích cụ thể, Bộ trưởng cho rằng, hoạt động sản xuất kinh doanh của khu vực doanh nghiệp nói chung và các doanh nghiệp quy mô lớn nói riêng còn chịu nhiều tác động bất lợi của bối cảnh khách quan, xung đột địa chính trị, đứt gẫy các chuỗi cung ứng, nguyên vật liệu đầu vào.
Bên cạnh đó, thể chế, pháp luật còn một số vướng mắc, bất cập. Việc phân cấp, phân quyền, cắt giảm một số quy định, thủ tục hành chính chưa triệt để. Ngoài ra, mặc dù đã xuất hiện đội ngũ doanh nghiệp vừa và lớn, nhưng chưa thực sự trở thành lực lượng dẫn dắt nền kinh tế như kỳ vọng.
Quá trình phát triển của đội ngũ doanh nhân nước ta còn non trẻ so với các nước trong khu vực và trên thế giới, chưa tích lũy được nhiều về vốn, tri thức, công nghệ và kinh nghiệm, truyền thống kinh doanh.
Quy mô doanh nghiệp trong nền kinh tế phần lớn là nhỏ và vừa, chưa có công nghệ gốc, chưa đủ tiềm lực để số hóa và xanh hóa hoạt động kinh doanh. Tỉ trọng doanh nghiệp tham gia vào lĩnh vực sản xuất chế biến còn hạn chế.
Hoạt động của các doanh nghiệp lớn còn tương đối độc lập, tính liên kết, lan tỏa, dẫn dắt chưa thể hiện rõ khi tỉ lệ các doanh nghiệp nhỏ và vừa tham gia vào chuỗi cung ứng của các doanh nghiệp lớn trong nước và FDI còn thấp. Các doanh nghiệp lớn chưa thực hiện hết vai trò tiên phong, dẫn dắt quá trình phát triển của các doanh nghiệp vừa và nhỏ, cũng như nền kinh tế.
Cũng theo Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng, tính đến cuối năm 2023, tổng tài sản của các doanh nghiệp tư nhân lớn tham dự hội nghị hôm nay đạt khoảng 70 tỷ USD. Việc huy động được khối tài sản này, cùng với công nghệ, kiến thức, trình độ quản trị, nguồn nhân lực chất lượng cao của các doanh nghiệp bổ sung một nguồn lực lớn cho nền kinh tế, góp phần đảm bảo tính tự chủ của kinh tế đất nước.
Vi vậy, hội nghị hôm nay giống như Hội nghị Diên Hồng đối với khu vực doanh nghiệp tư nhân để Chính phủ và các doanh nghiệp cùng nhau trao đổi, bàn về những vấn đề lớn của đất nước, trong đó có vai trò của các doanh nghiệp lớn.
Đồng thời, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cũng gửi gắm cộng đồng doanh nghiệp lớn cần chủ động đi đầu, tiên phong trong những việc lớn, việc khó, việc mới, giải quyết những bài toán ở tầm quốc gia để tạo lực cho phát triển kinh tế, tạo dư địa phát triển cho doanh nghiệp nhỏ và vừa ở những lĩnh vực khác.
Ngoài ra, bên cạnh hoạt động kinh doanh nhằm mục tiêu đem lại doanh thu lợi nhuận, các doanh nghiệp lớn cần tham gia cùng với các tập đoàn, tổng công ty Nhà nước lớn đầu tư vào các lĩnh vực mới của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, đáp ứng yêu cầu chuyển dịch theo xu hướng phát triển xanh; tham gia vào các dự án lớn của đất nước...
Cũng theo Bộ trưởng, các doanh nghiệp lớn cần phát huy vai trò tiên phong trong đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số; chuyển giao công nghệ, chủ động liên doanh, liên kết, định hướng, dẫn dắt, tạo cơ hội cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa tham gia làm nhà thầu phụ cùng phát triển theo chuỗi giá trị. Chính phủ mong muốn doanh nghiệp phát huy tinh thần tiên phong, chủ động cùng Chính phủ thực hiện thắng lợi các mục tiêu phát triển kinh tế-xã hội. Thành công của doanh nghiệp cũng là thành công của đất nước.
Phát biểu kết luận, Thủ tướng Phạm Minh Chính cơ bản đồng ý với nội dung báo cáo của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, các ý kiến phát biểu tâm huyết của các đại biểu; giao Văn phòng Chính phủ phối hợp với Bộ Kế hoạch và Đầu tư nghiên cứu, tiếp thu tối đa các ý kiến được nêu, khẩn trương hoàn thiện, trình ban hành sản phẩm của Hội nghị dưới hình thức một thông báo kết luận của Thủ tướng Chính phủ trên tinh thần tiếp thu, tháo gỡ khó khăn và tạo điều kiện cho các khu vực kinh tế tư nhân, các doanh nghiệp tiếp tục phát triển, đóng góp nhiều hơn vào sự phát triển của đất nước.
Thủ tướng bày tỏ chia sẻ với những khó khăn của cộng đồng doanh nghiệp trong những năm qua vừa qua do nhiều yếu tố chưa có tiền lệ, như đại dịch COVID-19, chiến tranh, cạnh tranh chiến lược, đứt gãy chuỗi cung ứng; cảm ơn các doanh nghiệp đã luôn đồng hành cùng Đảng, Nhà nước và nhân dân để góp phần khắc phục khó khăn, thách thức, xây dựng đất nước hùng cường, thịnh vượng, nhân dân ngày càng hạnh phúc, ấm no.
Thủ tướng khẳng định: "Chúng tôi rất tin tưởng, tự hào vào sự trưởng thành lớn mạnh, của cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam, trong đó có các doanh nghiệp tham dự hội nghị".
Thủ tướng nhấn mạnh: Chính phủ cam kết luôn đồng hành, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của doanh nghiệp trong bất cứ hoàn cảnh nào; không hình sự hóa các quan hệ kinh tế; nghiên cứu, bãi bỏ các giấy phép con, xóa bỏ môi trường tạo sách nhiễu, phiền hà, làm tăng chi phí tuân thủ cho doanh nghiệp; luôn lắng nghe, chia sẻ với các khó khăn, vướng mắc và chung tay cùng tháo gỡ để cùng nhau vượt qua khó khăn, thách thức, đặc biệt là trong việc xây dựng và hoàn thiện thể chế để doanh nghiệp hoạt động thuận lợi theo pháp luật, yên tâm sản xuất, kinh doanh, đóng góp vào sự phát triển chung của đất nước.
Thủ tướng đề nghị các Phó Thủ tướng, bộ trưởng, trưởng ngành, nếu được phản ánh về khó khăn của doanh nghiệp thì trực tiếp lắng nghe và giải quyết dứt điểm theo chức năng, thẩm quyền của mình, nếu vượt thẩm quyền thì báo cáo Thủ tướng. "Tháo gỡ cho doanh nghiệp là góp phần tháo gỡ khó khăn cho nền kinh tế đất nước, doanh nghiệp phát triển là đất nước phát triển, tinh thần là vướng ở đâu thì ở đó phải tháo gỡ, mắc ở đâu thì ở đó phải tháo gỡ, không đùn đẩy, không né tránh, không gây phiền hà, sách nhiễu", Thủ tướng nhấn mạnh.
Thủ tướng cũng khẳng định các cơ quan tiếp tục lắng nghe ý kiến doanh nghiệp để đẩy mạnh phân cấp, phân quyền hơn nữa theo đúng tinh thần Hội nghị Trung ương 10 và chỉ đạo của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm là "địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm". Bên cạnh đó, Thủ tướng đề nghị các doanh nghiệp hoạt động theo đúng quy định của pháp luật, góp phần đắc lực, hiệu quả trong xây dựng và hoàn thiện thể chế, nhất là thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, quản lý và thúc đẩy sự phát triển của doanh nghiệp.
Thủ tướng nêu rõ quan điểm xác định người dân và doanh nghiệp nghiệp là trung tâm, chủ thể trong xây dựng, hoàn thiện thể chế, pháp luật; thể chế không chỉ quản lý hiệu quả mà còn kiến tạo phát triển.
Thủ tướng Phạm Minh Chính đề nghị các doanh nghiệp phát huy 6 tiên phong:
Thứ nhất, tiên phong thúc đẩy, ứng dụng khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, tập trung vào các động lực tăng trưởng truyền thống và các động lực tăng trưởng mới, ứng phó biến đổi khí hậu.
Thứ hai, tiên phong tham gia các chuỗi giá trị, chuỗi sản xuất, chuỗi cung ứng toàn cầu, góp phần xây dựng thương hiệu doanh nghiệp và quốc gia.
Thứ ba, tiên phong tạo công ăn việc làm, sinh kế cho người dân, bảo đảm an sinh xã hội, không để ai bị bỏ lại phía sau.
Thứ tư, tiên phong phát triển hạ tầng, nhất là hạ tầng số, hạ tầng giao thông, hạ tầng văn hóa, ứng phó biến đổi khí hậu, chuyển đổi xanh.
Thứ năm, tiên phong góp phần đào tạo nhân lực chất lượng cao, cải cách thủ tục hành chính và nâng cao năng lực quản trị thông minh, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh.
Thứ sáu, tiên phong trong đoàn kết, thống nhất, hỗ trợ lẫn nhau, cùng làm, cùng hưởng, cùng thắng, cùng phát triển doanh nghiệp và phát triển đất nước.
Về các góp ý, kiến nghị của doanh nghiệp, Thủ tướng giao các bộ, ngành lắng nghe, tiếp thu và phải giải quyết với các giải pháp cả trước mắt và lâu dài trên tinh thần đã nói là làm, đã cam kết phải thực hiện, "lợi ích hài hòa, rủi ro chia sẻ", hài hòa lợi ích giữa người dân, doanh nghiệp và Nhà nước.
Thủ tướng nêu rõ, Chính phủ cảm ơn các doanh nghiệp đã đề xuất giao các nhiệm vụ cụ thể trong xây dựng đường sắt tốc độ cao Bắc-Nam, đường sắt đô thị, sản xuất thép, xây dựng các tuyến cao tốc, nhà máy điện, sân bay, bến cảng, trung tâm triển lãm quốc gia, nhà ở xã hội, chăm sóc dinh dưỡng cho trẻ em và nâng cao thể chất người dân…
Trên cơ sở các đề xuất, các cơ quan sẽ nghiên cứu, giao nhiệm vụ, đặt hàng các doanh nghiệp để thực hiện.
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính yêu cầu các bộ, ngành xử lý công việc với quyết tâm cao, nỗ lực lớn, hành động quyết liệt để cùng các doanh nghiệp giải quyết các khó khăn, vướng mắc, tổ chức thực hiện rõ người, rõ việc, rõ thời gian, rõ trách nhiệm, rõ sản phẩm, rõ kết quả.
Ngoài hội nghị này, Thủ tướng giao các bộ ngành tổ chức các hội nghị chuyên đề với doanh nghiệp theo các lĩnh vực về tài nguyên và môi trường, giao thông vận tải, thuế, đầu tư… theo tinh thần "đã nói là làm, đã cam kết phải thực hiện, đã làm, đã thực hiện phải có sản phẩm, kết quả cụ thể, cân đong đo đếm được".
